غبار پاشی گیاهان؛ باید ها و نباید ها

اگر عاشق گل‌های خود هستید شاید شما هم بسیار شنیده‌اید که استفاده از غبارپاشی می‌تواند برای گیاهان لذت بخش بوده و رطوبت آن‌ها را تامین نماید. به بیان دیگر عمل غبار پاشی گیاهان به افزایش موقتی رطوبت گیاه با کمک گرفتن از قطرات ریز آب گفته می‌شود. در این مبحث اگر بتوانیم درک و تصور درستی از اینکه غبار پاشی چه کاری انجام می‌دهد و نحوه استفاده گیاه از این قطرات ریز آب داشته باشیم، قادر خواهیم بود تا شرایط بهتر و مناسب‌تری را برای گیاه خود فراهم نماییم.

موضوعی که در رابطه با مبحث غبار پاشی حائز اهمیت می‌باشد، وجود اصولی خاص برای این کار است که بدون رعایت آن‌ها گیاه دچار مشکلات زیادی می‌شود. گیاه مقدار بسیار کمی از آب مصرفی را برای انجام عمل فتوسنتز، انتقال مواد معدنی و مغذی به کار می‌گیرد و بقیه آب به وسیله تعرق گیاه از روزنه‌های سطح زیرین برگ خارج می‌گردد. اگر می‌خواهید در رابطه با این موضوع اطلاعات بیشتری را کسب نمایید، حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

غبار پاشی چیست؟

غبار پاشی یا مه پاشی یکی از روش‌های آبیاری گیاهان است که در آن آب به وسیله یک آب فشان که روی ریزترین حالت قرار گرفته، از فاصله 30 تا 40 سانتی‌متری گیاه به صورت قطرات بسیار ریزی بر روی آن اسپری می‌شود. به صورتی که این قطرات همچون مه یا غبار بر روی گیاه بنشینند.

برخی گیاهان از این روش آبیاری لذت می‌برند اما در مقابل برخی نیز به آن واکنش منفی نشان می‌دهند. به عنوان نمونه شما می‌توانید با خرید فیلودندرون و غبار پاشی آن به خصوص در تابستان شاهد طراوت هر چه بیشتر آن باشید. در این روش بهتر است از آب باران، آب جوشیده و یا بدون املاح استفاده شود که سبب باقی ماندن لکه‌های سفید بر روی برگ‌های گیاه نگردد.

طریقه غبار پاشی گیاهان چگونه است؟

به صراحت می‌توان بیان کرد که در صورت انجام نادرست فرایند غبار پاشی گیاه به تدریج دچار مشکلاتی می‌شود که می‌تواند سبب از بین رفتن آن نیز شود. همانطور که گفته شد، مراحل غبار پاشی گیاهان بدین صورت است که ابتدا آب بدون املاح و کلر و هم دمای محیط را درون یک آب فشان یا اسپری می‌ریزیم.

با قرار دادن روی حالت اسپری ریز، در زمان مخصوص از فاصله 30 تا 40 سانتی‌متری گیاه شروع به مه پاشی می‌کنیم تا قطرات ریز آب روی برگ‌ها و قسمت‌های مختلف گیاه بنشینند. در زمان مه پاشی گیاهان سعی کنید تا آب را به آرامی رو هر دو طرف برگ‌ها اسپری کنید. گیاهان مه پاشی شده را به‌راحتی می‌توان با قرار دادن کنار پنجره، بخاری و یا حتی تهویه مطبوع خشک کرد.

چه گیاهانی را نباید غبار پاشی کرد؟

روش غبار پاشی برای گیاهانی همچون پتوس و بابا آدم که بسیار رطوبت دوست هستند، رشد سریع‌تر و بزرگ‌تر شدن برگ‌هایشان را به دنبال دارد. در مقابل باید بدانید که برخی گیاهان به هیچ‌وجه نباید از طریق غبار پاشی آبیاری شوند؛ چرا که سبب خراب شدن آن‌ها می‌شود. این گیاهان عبارتند از:

• سانسوریا
• یوکا و خانواده داراسینا
• زاموفیلیا
• کاکتوس
• شفلرا
• برگ قاشقی

سانسوریا

با در نظر گرفتن اینکه گیاه سانسوریا در دسته گیاهان مقاوم به کم آبی قرار می‌گیرد، می‌توان گفت که پس از خرید سانسوریا نیازی به آبیاری از طریق غبار پاشی نخواهد بود. پس از غبار پاشی با نشستن آب بر روی برگ‌های گوشتی سانسوریا، به مدت طولانی غشای نازکی که روی آن‌ها وجود دارد دچار آسیب شده و از بین می‌رود. با از بین رفتن غشا، ماده چسبناکی ترشح می‌شود که زمینه را برای رشد قارچ‌ها فراهم کرده و به نابودی گیاه کمک می‌کند.

• یوکا و خانواده داراسینا

اگر به خرید یوکا علاقه مندید باید بدانید که این نوع گیاهان در عین داشتن برگ‌هایی قوی از غبار پاشی بیزارند و پس از غبار پاشی دچار خمیدگی برگ می‌شوند. در هنگام آبیاری این گیاهان حتی ساقه آن‌ها نیز نباید با آب تماس داشته باشد.

• زاموفیلیا

این گیاه از خانواده گیاهان ریزوم‌دار محسوب می‌شود و در طول هفته نیاز به آبیاری محدود و کمی دارد. علاوه بر اینکه زاموفیلیا گیاهی تقریبا مقاوم در برابر کم آبی است؛ نیازهای اصلی آن نیز در نور کافی، تهویه هوای مناسب، زهکش بالا و میزان آبیاری مناسب خلاصه می‌شود.

از آنجا که این گیاه ساقه بسیار حساسی دارد، کافیست تنها کمی بیشتر از حد مجاز از طریق غبار پاشی به آن آب برسد تا شروع به نرم شدن و پوسیدگی نماید. جدا از میزان آب، در صورت عدم وجود تهویه مناسب پس از غبار پاشی نیز احتمال اینکه گیاه دچار بیماری‌های قارچی شود بسیار زیاد است.

• کاکتوس

کاکتوس‌ها با داشتن ریشه‌های عنکبوتی شکل خاک سنگین‌تری نسبت به گیاهان دیگر دارند که آب و رطوبت را بیشتر در خود نگه می‌دارد. از آنجا که این نوع گیاه نیاز به نور بسیار زیادی دارد، در صورت غبار پاشی پوسته سطحی گیاه سوخته و گیاه قارچی می‌شود. با در نظر گرفتن اینکه کاکتوس گیاهی دیر ترمیم است اثرات قارچ می‌تواند برای مدتی طولانی روی آن باقی بماند.

• شفلرا

گیاه شفلرا یکی دیگر از گیاهانی است که در صورت نگه‌داری در فضای داخل آپارتمان غبار پاشی می‌تواند تاثیر منفی بر آن داشته باشد؛ چرا که فضای بسته سبب می‌شود تا تهویه هوا به کندی جریان یابد و برگ‌های این گیاه پس از قهوه‌ای شدن از آن جدا شود.

• برگ قاشقی

گیاه برگ قاشقی نیز دارای برگ‌های گوشتی و نرم بوده و اصلی‌ترین نیاز آن نور غیرمستقیم فراوان است. برخلاف اینکه این گیاه نیاز به مرطوب بودن همیشگی خاک خود دارد غبار پاشی آن سبب قارچی شدن برگ‌هایش می‌شود.

دلایل مه پاشی گیاهی

به طور کلی می‌توان گفت که غبار پاشی به سه دلیل انجام می‌گیرد:

1. در محیط یا فصل‌های خشک که گیاه رطوبت کافی ندارد از این روش برای تامین و حفظ رطوبت و همچنین برای شادابی و رشد آن استفاده می‌شود.
2. در روزهای گرم سال با اسپری کردن قطرات ریز آب بر روی گیاهان آپارتمانی می‌توان به خنک شدن آن‌ها کمک کرد.
3. با غبار پاشی می‌توان از مشکلات برگی که ممکن است برای گیاهانی که در محلی با آب و هوای خشک و دمای بالا قرار دارند پیش بیاید جلوگیری نمود.

بهترین زمان غبار پاشی گیاهان

زمان غبار پاشی با توجه به اینکه در چه فصلی از سال قرار داشته و فضایتان چه میزان خشکی هوا دارد متفاوت است. به طور کلی می‌توان گفت که در طول هفته می‌توانید چندین بار این کار را انجام دهید؛ اما اگر بخواهید غبار پاشی گیاهان در تابستان را به صورت روزانه نیز انجام دهید مشکلی به وجود نمی‌آید. اگر به دنبال بهترین زمان برای انجام غبار پاشی هستید، باید بدانید که صبح‌ها بین ساعت 7 تا 9 که خورشید گرمای آنچنانی ندارد و بعدازظهرها پس از ساعت 5 برای این کار مناسب‌تر است.

به طور معمول گفته می‌شود که در صورت غبار پاشی بین ساعت‌هایی که هوا به گرم‌ترین و روشن‌ترین حالت خود در طول روز می‌رسد، احتمال اینکه آب پیش از جذب شدن توسط گیاه تبخیر شود زیاد است. علاوه بر این، غبار پاشی در صبح و عصر به دلیل باز بودن روزنه‌های برگ‌ها در این زمان‌ها جذب بیشتری دارد.

این نکته را نیز در نظر داشته باشید که در زمستان گیاهان به طور معمول به خواب زمستانی رفته و نیازشان به آبیاری کاهش چشمگیری خواهد داشت. از این رو توصیه می‌شود غبار پاشی گیاهان در زمستان به صورت هفته‌ای یکبار صورت گیرد.

غبار پاشی گیاهان چه معایبی دارد؟

با توجه به مطالب گفته شده می‌دانیم که اگر طریقه غبارپاشی گیاهان به صورت اصولی و درست انجام نشود، می‌تواند به گیاه صدمه بزند. به عنوان مثال در صورتی که در زمان غبار پاشی نور خورشید به صورت مستقیم به گیاه بتابد، برگ‌های آن دچار سوختگی شده و ساقه گیاه نیز صدمه خواهد دید. از این رو توصیه می‌شود هنگام ظهر از انجام این عمل خودداری نمایید. از دیگر معایب غبار پاشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد لکه‌های قهوه‌ای

اگر فاصله اسپری کردن آب نسبت به گیاه کمتر از 30 سانتی متر باشد، قطرات آب به صورت درشت‌تر روی برگ‌ها نشسته و پس از مدتی سبب به وجود آمدن لکه‌های قهوه‌ای روی آن‌ها می‌شود. به همین دلیل تاکید می‌شود که حتما فاصله مناسب را رعایت کرده و اسپری را روی ریزترین حالت خود قرار دهید.

• از بین رفتن ساقه و برگ

در برخی مواقع پس از غبار پاشی مقداری از آب در میان ساقه و برگ باقی می‌ماند که در صورت تکرار مداوم این روند گیاه دچار بیماری شده و ساقه و برگ‌هایش به مرور از بین می‌روند.

• به وجود آمدن بیماری‌های قارچی

برخی افراد تصور می‌کنند که اگر در طول روز تعداد دفعات غبار پاشی را افزایش دهند، گیاهی شاداب‌تر با رشد بهتری خواهند داشت. اگر شما هم از این دسته افراد هستید باید بدانید که غبار پاشی بیش از حد به گیاه شما صدمه زده و تنها سبب بالا رفتن احتمال ایجاد بیماری‌های قارچی در آن می‌گردد.

• ایجاد لکه‌های سفید روی برگ

همانطور که گفته شد آب شهری به دلیل داشتن کلر و املاح برای غبار پاشی مناسب نیست؛ چرا که سبب ایجاد لکه‌های سفید رنگ روی برگ‌ها می‌شود. بهتر است ابتدا آب را جوشانده و به مدت 24 ساعت آن را در محیطی با دمای اتاق قرار دهید و پس از آن برای تامین رطوبت گیاه خود آن را به کار گیرید.

غبار پاشی یکی از روش‌های متداول برای حفظ شادابی و رطوبت گیاه به صورت موقتی محسوب می‌شود که با انجام آن به صورت روتین می‌توان از بروز بیماری‌های مختلف در گیاه جلوگیری نمود. علاوه بر این در روزهای گرم سال این روش به خنک نگه داشتن گیاه نیز کمک می‌کند. البته باید در نظر داشته باشید که غبار پاشی نیز اصول خاصی دارد که در صورت عدم رعایت آن‌ها گیاه دچار مشکل می‌شود. به عنوان مثال اگر در طول روز مدام گیاه را غبار پاشی کنید به جای داشتن گیاهی شاداب و سرحال باعث قارچی شدن آن می‌شوید.