داشتن گیاهان آپارتمانی میتواند فضا و دکوراسیون داخلی منازل و یا محیطهای کاری را تغییر دهد. یکی از گیاهان آپارتمانی که مورد استقبال زیادی قرار میگیرد، کاکتوس بدون تیغ است؛ زیرا هم نگهداری از این کاکتوسها راحتتر از سایر گلها و گیاهان است و هم میتوان از روشهای مختلف آنها را تکثیر نمود. با وجود راحت بودن نگهداری، ولی باز هم آشنایی با نحوه مراقبت از آنها اهمیت زیادی دارد و باید در مورد میزان نور، آبدهی مناسب و نیز کودهایی که برای این گونهها مناسب هستند، اطلاعات کافی داشته باشید. البته کاکتوسها دارای انواع خاردار نیز هستند که مراقبت از آنها به دلیل احتمال آسیب رسیدن به بدن کمی سختتر است.
انواع کاکتوس بدون تیغ
کاکتوسها به عنوان گیاه آپارتمانی گلدار دارای انواع مختلفی هستند. انواع شاخهای، کروی، ستونی و … از جمله این مدلها هستند. انواع کاکتوس بدون تیغ عبارتند از:
- کاکتوس هاورتیا
- کاکتوس کریسمس
- کاکتوس پیوت
- آستروفیتوم میریوستیگما
- آستروفیتوم آستریاس
- مامیلاریا آلبیفلورا
- مامیلاریا هرناندزی
- مامیلاریا هررا
- مامیلاریا هامبولتی
- مامیلاریا لیزیاکانتا
- مامیلاریا پکتینی فرا
- مامیلاریا پلوموزا
- مامیلاریا سولیسیویدس
- اوریا
- پایه چرمی
- رنگین کمان آریزونا
- اچینوسرئوس ویرکی
در ادامه به بررسی انواع مختلف کاکتوسها و انواع گل کاکتوس بدون تیغ میپردازیم:
-
کاکتوس بدون تیغ هاورتیا
یکی از انواع سایز کوچک کاکتوسها، هاورتیا است که جزو ساکولنتها به شمار میرود. این گیاه به آبیاری کمی نیاز دارد و نور کم نیز برای آن مناسبتر است.
-
کاکتوس کریسمس (Schlumbergera cacti)
این کاکتوس جزو نوع گلدار بوده و به دلیل شکل ظاهری جذاب آن، افراد زیادی تمایل به داشتن آن دارند. برای نگهداری از آن باید خاک مناسب ، آبیاری منظم و نور کافی را فراهم نمایید. به این دلیل به آن کاکتوس کریسمسی گفته میشود، زیرا در ایام پایانی سال میلادی گل میدهد.
-
کاکتوس پیوت
این کاکتوس جزو نوع کروی و بدون تیغ است؛ همچنین دارای ریشههای قوی بوده و نگهداری از آن نیز راحت است. کاکتوس پیوت هم اندازه کوچکی دارد و هم گلهای ریزی به رنگ صورتی دارد که از قسمت مرکزی کاکتوس جوانه میزنند. نور مستقیم و شدید خورشید برای این گیاه مضر است، ولی مناسب آب و هوای گرم میباشد. در فصول سرد سال بهتر است میزان آبدهی را کمتر و به 5 تا 6 هفته یکبار کاهش دهید.
-
کاکتوس آستروفیتوم میریوستیگما
این گیاه خال دار بوده و دارای نقطههای سفید رنگی روی ساقه آن است. همچنین ریشههای قوی ندارد و در خاک سبک با زهکشی مناسب رشد میکند. ارتفاع این کاکتوس به 8 سانتیمتر میرسد و دارای گلهای زرد رنگ و عطر شیرینی است. نور خورشید برای این نوع کاکتوس مناسب است و در برابر سرما نیز مقاوم بوده و در فصول سرد، حالت خواب گیاه را تجربه میکنید.
-
آستروفیتوم آستریاس
ظاهر این گیاه شبیه توپ بوده و رنگ آن نیز سبز و خاکستری است. البته در قسمتهای انحنای گیاه شاهد نقطههای سفید رنگی خواهید بود. گلهای این گیاه نرم و زرد رنگ است و میتوانند حتی به پهنای 8 سانتیمتر نیز برسند. برای نگهداری از آن باید میزان آبیاری معتدلی داشته و خاکی با زهکشی مناسب را برای آن انتخاب کنید.
-
مامیلاریا آلبیفلورا
یکی دیگر از انواع کاکتوسهای بدون تیغ و کوچک، مامیلاریا آلبیفلورا است. گلهای آن کوچک و زرد رنگ است و برای نگهداری از آن به نور کامل خورشید و آبیاری معتدل نیاز دارید.
-
مامیلاریا هرناندزی (Mammillaria hernandezii)
شکل ظاهری این کاکتوس نیز کروی بوده و دارای زائدههای تیغ مانند است. البته جنس این تیغها پشمی بوده و آسیبی به بدن نمیرساند. گل کاکتوس بدون تیغ مامیلاریا هرناندزی صورتی رنگ بوده و میتواند نور مستقیم خورشید را تحمل کند. در فصول گرم سعی کنید هر 10 تا 14 روز گیاه را آبیاری کرده و تا زمانی که خاک آن کاملاً خشک نشده است، آبیاری نکنید. در دمای زیر 13 درجه سانتیگراد، مامیلاریا باید در محیط منزل نگهداری شود.
-
مامیلاریا هررا
یکی دیگر از کاکتوسهای کروی شکل که دارای زائدههای بسیار ریزی است، مامیلاریا هررا میباشد. خارهای این گیاه به سمت داخل رفته و نیازی به نگرانی نیست. گلهای آن صورتی رنگ و قطری برابر 2.5 سانتیمتر دارند. باید محیط گرمی را برای رشد آن فراهم کنید و تحمل دمای زیر 13 درجه سانتیگراد در فضای بیرون را ندارد.
-
مامیلاریا هامبولتی (Mammillaria humboldtii)
یکی دیگر از کاکتوسهای گرد که دارای زائدههای نرم سفید بوده و جزو کاکتوسهای گلدار به شمار میرود. گلهای آن صورتی رنگ بوده و برای نگهداری از آن نیاز به کمی سایه دارید. تا زمانی که خاک گیاه خشک نشده از آبیاری آن بپرهیزید.
-
مامیلاریا لیزیاکانتا (Mammillaria lasiacantha)
این گیاه جزو نوع کاکتوسهای توپی شکل است و اندازه جمع و جور تا پهنای 2.5 سانتیمتر را دارد. گلهای آن سفید رنگ و در مرکز نیز قرمز است. دمای زیر 10 درجه سانتیگراد در فضای بیرون را ندارد و نیاز به نور زیاد خورشید و آبیاری منظم دارد.
-
مامیلاریا پکتینی فرا (Mammillaria pectinifera)
زائدههای نرم و گلهای صورتی روشن از جمله ویژگیهای این کاکتوس بدون تیغ است. مامیلاریا پکتینی فرا نیاز به نور خورشید دارد ولی نباید در معرض نور مستقیم قرار دهید.
-
مامیلاریا پلوموزا (Mammillaria plumosa)
کاکتوس پر یکی دیگر از نامهای این گونه است که شکل توپی و خوشهای دارد. ساقههای آن تا 8 سانتیمتر هم میرسند و جزو نوع بزرگ کاکتوسهای بدون تیغ به شمار میروند. در مورد آبیاری این نوع باید دقت کنید، زیرا زیاد آب دادن باعث پوسیدگی ریشهها میشود. همچنین بهتر است نور خورشید به صورت غیرمستقیم بر روی کاکتوس بتابد. گلهای کاکتوس پر، سفید و یا زرد است.
-
مامیلاریا سولیسیویدس (Mammillaria solisioides)
کاکتوسی با گلهای زرد رنگ که زیبایی فوقالعاده زیادی دارد. جزو گونههای توپی است و پهنای آن به 8 سانتیمتر هم میرسد. بهتر است در محیط نورگیر قرار دهید و نباید آبیاری زیادی داشته باشند.
-
اوریا (Opuntia aurea)
این کاکتوس از خانواده اوپنتیا بوده و برگهای آن حالت پهن و صفحهای دارد. گلهای آن زرد، صورتی و بنفش است و نور کامل خورشید را نیاز دارد و همچنین آبیاری آن باید به صورت معتدل انجام شود.
-
پایه چرمی (Pachycereus marginatus)
یکی دیگر از نامهای این کاکتوس پاکی سرئوس مارگیناتوس بوده و ارتفاع آن به 3 تا 5 متر نیز میرسد.
-
جام شاه (Echinocereus triglochidiatus)
این کاکتوس با نام اچینوسرئوس نیز شناخته میشود. گلهای آن به رنگ قرمز بوده و عاشق نور مستقیم خورشید است. برای رشد آن لازم است خاک به خوبی زهکشی شده و در آبیاری آن دقت زیادی شود.
-
رنگین کمان آریزونا (Echinocereus rigidissimus)
اچینوسرئوس ریجی دیسموس یکی از کاکتوسهای بدون تیغ بوده و حالت کرهای شکل دارد. ارتفاع آن به 30 سانتیمتر نیز میرسد و تیغهای کوچکی دارد که به سمت داخل پیچ میخورند. تیغهای کاکتوس به رنگ بنفش هستند و به صورتی کمرنگ نیز متمایل میشوند. گلهای آن نیز صورتی بنفش هستند و در فصل تابستان شاهد جوانه زدن آنها هستیم.
-
اچینوسرئوس ویرکی
ساقههای این گیاه سبز روشن هستند و شکل توپی دارد ولی ممکن است به مرور زمان نیز به شکل استوانهای و یا لولهای درآیند. ارتفاع این گیاه به 18 تا 20 سانتیمتر میرسد و گلهای آن نیز بنفش رنگ هستند.
کاکتوس ارکیدهای
یکی از انواع کاکتوسهای بدون تیغ زیباست که میتواند گل و میوه تولید کند. گلهای آن بسیار کوچک و معطر است و رنگ سفیدی دارند.
نگهداری کاکتوس بدون تیغ
نگهداری از کاکتوسهای بدون تیغ نیز شرایط خاص خود را دارد. از جمله این شرایط نور مناسب، آبیاری و نیز تأمین کود برای گیاه است. آبیاری کاکتوس باید به صورت ترکیبی باشد؛ به این صورت که برخی مواقع از قسمت زیر گلدان و برخی مواقع نیز در داخل گلدان آب ریخته شود. آبیاری باید کم باشد؛ زیرا آبیاری زیاد باعث پوسیدن ریشه میشود. اگر کاکتوسها در محیط بیرون پرورش داده میشوند، احتمال از دست دادن آب زیاد است. دمای مناسب برای کاکتوسها متفاوت است. ولی میتوانند دمای بین 32 تا 35 درجه را تحمل کنند و بهترین دما نیز در زمان خفتگی بین 7 تا 12 درجه سانتیگراد است.
دمای بالا باعث پختن بافتهای داخلی بخصوص در کاکتوسهای گوشتی میشود. نوری که باید برای کاکتوس تأمین کنید باید نور آفتاب باشد؛ ولی نباید نور به صورت مستقیم روی آن تابیده شود چون باعث سوختگی کاکتوسها میشود. بهتر است روزی بین 3 تا 4 ساعت کاکتوس را در معرض نور آفتاب فیلتر شده قرار دهید. کودهای یکه دارای ازت پایین و پتاس بالا هستند برای کوددهی مناسب هستند. بنابراین اگر به دنبال خرید گیاه آپارتمانی بخصوص کاکتوس هستید، سعی کنید شرایط آب و هوایی را برای رشد آن فراهم نمایید.
تکثیر کاکتوس بدون تیغ
تکثیر کاکتوس به روشهای مختلفی انجام میشود که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
- تکثیر به روش کاشت بذر کاکتوس
این روش برای کاکتوسهایی مناسب است که دارای بذر هستند. هرچه شرایط نگهداری بهتر باشد، بذرهای بیشتری تولید میکنند. هرچند ممکن است بذر کاکتوس کاشته شده مشخصات اصلی را نداشته باشد.
- تکثیر با استفاده از پاجوش
پاجوش برای برخی از کاکتوسها اتفاق میافتد که ممکن است روی ساقه، برگ و یا روی خاک ایجاد شود. پاجوشها ممکن است ریشه دارد باشند که باید همراه با ریشه جدا و در گلدان دیگر کاشته شود. در مورد پاجوشهای بدون ریشه نیز همانند روش قلمه زدن است. پاجوش را با دقت و با تیغ تیز جدا کرده و در گلدان دیگری پرورش میدهند.
- قلمه زدن کاکتوس
بهترین زمان برای قلمه زدن فصول گرم میباشد. در فصل بهار و تابستان از گیاهانی که کمتر از یک سال سن دارند، میتوانید برای قلمه زدن استفاده کنید.
- پیوند زدن کاکتوس
معمولاً از این روش برای تکثیر استفاده نمیشود اما میتوانید چند نوع کاکتوس را با هم ترکیب و پیوند زد. برای این روش باید نوع مناسب کاکتوس که سن و ریشه مناسبی دارد به عنوان پایه استفاده شود تا بتوان نتیجه لازم را گرفت.